Սույն թվականի հուլիսի 5-10-ը հայրենիքում անցկացված «Սուրբ Էջմիածինը մեր հավատքի ծննդավայր» խորագրով համահայկական ուխտագնացության վերջին օրը ուխտավորները Կոտայքի թեմում մասնակցեցին Սուրբ և Անմահ Պատարագի՝ մատուցմամբ ձեռամբ ՀԵՀԵՄ  և ԱՄՆ Արևմտյան Հայոց թեմի հոգևոր առաջնորդ Բարձրաշնորհ Տ․ Հովնան արքեպիսկոպոս Տերտերյանի և հանդիսապետությամբ Կոտայքի թեմի առաջնորդ  Բարձրաշնորհ Տ. Առաքել արքեպիսկոպոս Քարամյանի։

Ստորև ներկայացնում ենք Հովնան  Սրբազանի քարոզխոսությունն ամբողջությամբ․

«Օրուայ Ճաշու աւետարանէն է քաղուած այս խօսքը, արտասանուած Քրիստոսի կողմէ՝ ուղղուած իր առաքեալներուն: Մեզի կը ներկայացուի հինգ հազարին կերակրումի հրաշապատում պատկերը: Քրիստոս բաց տարածքի մէջ կը քարոզէր, և երբ օրը երեկոյին կը հասնի, առաքեալները մտահոգուած կը մօտենան վարդապետին և կ’առաջադրեն, որ ժողովուրդը արձակէ, քանի դեռ մութն ընկած չէր, որպէսզի կատարէին իրեն առտնին գնումները տուն վերադարձի ճանապարհին:

Եւ Քրիստոս իր հայեացքն ուղղելով բազմութեան՝ կ’ըսէ. «Դուք տուէք անոնց ուտելիքը»:

Եւ քանի առաքեալները իրենց տրամադրութեան տակ ունէին միայն երկու ձուկ և հինգ նկանակ, զանոնք կը փոխանցեն վարդապետին, որն իր հերթին գոհութիւն կը յայտնէ Աստուծոյ և ապա կը հրահանգէ, որ այն բաշխեն ամբոխին: Ամբոխը կը յագենայ և աւելին՝ զամբիւղներով տրամադրելի կը դառնայ ձուկ ու հաց: Անշուշտ կատարուածը հրաշք է, որուն հաղորդ կը դառնան բոլորը:

Ո՞ւր է այստեղ մեզի տրուած պատգամը: Քրիստոսի խօսքը ուշադիր կարդանք. «Դուք տուէք անոնց ուտելիքը»: Խօսքն ուղղուած է առաքեալներուն և մեզի հաւասարապէս՝ նոր օրերու առաքեալներուն, մենք որ կոչուած ենք քարոզելու Աստուծոյ խօսքը և յագեցնելու մարդկանց անօթութիւնը և ֆիզիքականօրէն և հոգևորապէս: Քրիստոս արթնութեան կը հրաւիրէ իր առաքեալները, որպէսզի իրենց մէջ գտնեն աստուածային իմաստութիւն ու զօրութիւն, որն հաւասարապէս տրուած է բոլորին անխտիր: Եւ ինչպէս Քրիստոս գթաց ժողովուրդին վրայ, ապա մենք ևս նոյնը պարտ ենք զգալ: Բայց աւելին՝ պարտ ենք նաև հոգևոր սնունդը մատակարարել մեզի վստահուած ժողովուրդին: Եւ երբ մենք բոլորով կը կատարենք Քրիստոսի կողմէ մեզի հաղորդուած պատգամը, այն ժամանակ մեր կոչումը կեանքի կոչած կ’ըլլանք և Հոգևոր հացի բազմացումը կը դառնայ հրաշքի համազօր երևոյթ մը:

Սիրելի՛ երիտասարդ ուխտաւորներ, այսօրուայ Աւետարանի դասը պիտի ներարկէք Ձեր հաւատքի գիտակցութեան մէջ: Հայաստան գտնուելով Ձեր սրտերուն մէջ արմատաւորեցէ՛ք կարևոր նշանաբան մը, «Ս. Էջմիածինը՝ մեր հաւատքի ծննդավայրը»: Մեր ազգի պատմութեան մէջ երէկ, այսօր և յաւիտեան սրբութիւն սրբոցն է Ս. Էջմիածինը, անժամանցելի գերագոյն ճշմարտութիւնը, Աստուածորդւոյն ձեռամբ հաստատուած, որուն ներկայութիւնը ինչպէս մագնիսը կը հաւաքէ մեզ, որպէսզի ապրինք Քրիստոնէական հաւատքով, սիրով ու յոյսով և կեանքն իմաստաւորենք ինքնութեան խորհուրդով:

Մեր ուխտագնացութիւնը Մայր Հայաստան՝ «Ս. Էջմիածինը մեր հաւատքի ծննդավայրը» խորագրով, պիտի կերպարանափոխէ բոլորդ, որպէսզի դառնաք Նոր մարդ ի Քրիստոս և դէպի կեանք վերադառնալով յետ այսու անքակտելօրէն կապուած մնաք Ս. Էջմիածնին, որպէս որդեգիր զաւակները մեր Մայր Ս. Եկեղեցւոյ: Եւ որպէսզի դառնաք հոգևոր հաց մատակարարող առաքեալները մեր ս. եկեղեցւոյ հաւատացելոց, դուք պիտի լեցնէք Ձեր կեանքը աղօթքով, հաւատքի բարի գործերով, դառնալով ճշմարիտ սպասաւորները մեր ս. եկեղեցւոյ ու ազգին, կեանքի մէջ միշտ վեր բարձրանալով հոգևոր ու բարոյական արժէքներու ձգտումով, հասարակութեան մէջ արձանագրելով կարևոր ձեռքբերումներ, և հայ քրիստոնեայ ընտանիքի սրբութիւնը դարձնելով բարձրակէտն ու տեսիլքը Ձեր հոգեմտաւոր կեանքին: Այս ուխտը կատարելով՝ մենք կ’իմաստաւորենք մեր այցը Մայր Հայրենիք ու Ս. Էջմիածին:

Դուք անշուշտ կը տեսնէք թէ աշխարհը կ’ալեկոծուի Աստուծոյ աչքին ոչ հաճելի ընթացքներով, և մեր երկիրն ու այս հողի վրայ մեր եղբայրներն ու քոյրերը կը պայքարեն ի գին ամէն զոհողութեան, որպէսզի յաւերժական Հայաստանն ու Ս. Էջմիածինը մնան կեանքի աղբիւրը աշխարհացրիւ հայութեան:

Յիշեցէ՛ք ուրեմն Աւետարանէն մեզի հաղորդուած պատկերը՝ հինգ հազարին կերակրումը, հացի բազմացումը և թէ ինչպէս Քրիստոս իր մտահոգ առաքեալներուն հրահանգեց ըսելով. «Դուք տուէք անոնց ուտելիքը»: Պատկերը այսօր կը կրկնուի մեր կեանքին մէջ: Քրիստոս կը խօսի մեզ, արթնութեան կը հրաւիրէ մեզ, կը գօտեպնդէ մեզ, որ մեր կեանքով դառնանք «հոգևոր հաց»-ը մեր ժողովուրդին: Աղօթքով իջնենք մեր հոգիներուն մինչև խորքը, և դէմ յանդիման Աստուծոյ տեսնենք, թէ ինչպիսի շնորհներու տէրն ենք և թէ ինչպէս կրնանք այսօր հրաշքի համազօր կեանք ստեղծել, որպէս անկորնչելի ժառանգ գալիք սերունդներուն համար:

Մեր սրտի խօսքը կ’աւարտենք՝ երախտագէտ սրտի աղօթքը բարձրացնելով առ Աստուած, որ բոլորիս քայլերն առաջնորդեց դէպի Ս. Էջմիածին – Մայր Հայաստան: Բոլորիս որդիական սէրն ու հաւատարմութիւնը ազգիս վեհափառ Հայրապետին, որ իր մշտական օրհնութիւններով քաջալեր է ՀԵՀԵՄ-ին որպէս կարևորագոյն առաքելութիւն հայ եկեղեցւոյ մէջ:

Մեր եղբայրական սէրը Կոտայքի Թեմի Առաջնորդին՝ Գերշ. Տ. Առաքել Սրբազան Արքեպիսկոպոսին, իր հիւրընկալութեան համար և բացառիկ հոգածութեանը ի դիմաց մեր երախտագիտութիւնը: Անձնապէս և ՀԵՀԵՄ-ի ողջ կազմի անունով մեր մասնայատուկ շնորհակալութիւնը այս ուխտագնացութեանը մասնակից հոգևոր դասին: Վերջապէս անսահման մեր սէրը շատ սիրելի Հայր Թովմային և իր աշխատակազմին, իրենց անձնուէր ծառայութեանը դիմաց: Ակնյայտ է, թէ ինչքան աշխատանք է տարուած, որուն համար սիրելի Հայր Թովմա և աշխատակազմ ընդունէք մեր երախտագիտութիւնը:

Մեր սրտի խօսքին մէջ կարևորագոյն շեշտը կը դնենք ՀԵՀԵՄ-ին մասնակից երիտասարդութեանը վրայ: Սիրելինե՛ր, մենք Ձեզ կը սիրենք և հաւատացած ենք, որ Դուք պիտի շարունակէք դառնալ մեր ս. եկեղեցւոյ բարի ու ազնիւ առաքեալները: Հաւատքով ապրեցէ՛ք, և թող ձեզմէ ամէն մէկուն կեանքը դառնայ խորհրդանիշը Ս. Էջմիածնի»: